Emma Jacobs
en Albert Sachs
Emma Jacobs wordt
in 1896 in Borne geboren. Na haar huwelijk met de
Duitser Albert Sachs gaat ze in Duitsland wonen.
Ze komt in 1933 tegelijk met haar broer Jacob Jacobs en
haar dochter Friedl voor korte tijd naar Borne
terug. Ze komt opnieuw terug in 1939, dit keer samen met
haar man Albert Sachs en krijgt dan een
verblijfsvergunning: ‘mits zij niet ten laste zullen
komen van de openbare kas, (…) terwijl geen verdere
familieleden van het gezin Albert Sachs van vreemde
nationaliteit zullen trachten zich in ons land te
vestigen’.
Het gezin gaat in
dezelfde straat als Emma's broer Jacob wonen en Emma
pakt haar baan als onderwijzeres weer op. Vanaf oktober 1941 geeft
Emma les aan de Joodse school in Almelo.
Albert Sachs en zijn
vrouw Emma proberen ook een verblijfsvergunning te
krijgen voor zijn broer Philipp, die op dat moment al in
een concentratiekamp zit. Volgens zijn broer en
schoonzus ‘zou er levensgevaar voor hem bestaan, temeer
daar hij aan lichte zenuwtoevallen leidt’. Philipp mag
vertrekken als die verblijfsvergunning er komt, maar dat
gebeurt niet. Ook voor Alberts moeder en voor drie
neven lukt het niet om een vergunning te krijgen. Voor
de neven geldt als argument dat ze willen emigreren,
maar aan die motieven wordt getwijfeld door de Bornse
veldwachter: ‘Aangezien ik in deze niet geheel overtuigd
ben dat de beide genoemde personen (…) werkelijk
pogingen doen om te emigreren, meen ik te moeten
adviseren geen verblijfsvergunning aan hen te verlenen’.
Albert Sachs wordt in
augustus 1942 opgepakt en naar het werkkamp Overbroek
gebracht en zo’n vijf weken later worden ook zijn
vrouw en dochter in Borne opgepakt. Emma en Albert
worden pas in april 1943 naar gedeporteerd,
waarschijnlijk eerst naar Theresienstadt, waar ze
allebei te werk worden gesteld. Ze zijn in oktober 1944
vanuit Theresienstadt naar Auschwitz gedeporteerd. Emma
wordt daar waarschijnlijk gelijk vergast, Albert redt
het tot februari 1945. Dochter Friedl blijft tot januari
1944 in Westerbork en wordt daarna naar Theresienstadt
vervoerd. Zij verblijft daarna ook nog in Auschwitz,
Freiberg en Sachsen. Ze wordt onder meer gedwongen in
een munitiefabriek te werken, ze is dan pas 15 jaar oud.
Ze weet dit alles te overleven en trouwt in 1959 met de
heer Frank in Antwerpen.